ارث و مسائل آن

ارث و مسائل آن

دو امر موجب تعلق ارث به افراد می شود

۱- نسب که به معنای انتساب ،نژاد قرابت،خاندان و رگ و ریشه بوده و نشان دهنده رابطه خونی افرادمی باشد.

۲- سبب، موجب دیگری است که به واسطه برقراری علقه زوجیت میان زن ومرد

به خویشاوندان ارث تعلق می گیرد و بین سه دسته ی افراد زیر قرابت سببی وجود دارد:

۱-زن وشوهر ۲-زن با اقربای نسبی شوهر ۳- شوهر با اقربای نسبی زن (لازم به ذکر است

اقربای نسبی زن با اقربای نسبی شوهرهیچگونه قرابتی ندارند)
قرابت رضایی (پیوند اخوینی از طریق شیر خوردن ،که با رعایت شرایط شرعی وقانونی برقرار میشود)

فقط مانع نکاح است وبه عنوان وارث تلقی نمی گردد.

در تقسیم طبقات ارث میان وارثان نسبی ما با سه طبقه مواجه هستیم :
۱-پدر ، مادر، اولاد، اولاد اولاد
۲-اجداد ، برادر ، خواهر و اولاد آنها
۳-عمو ، عمه ، خاله ، دایی و اولاد آنها

لازم به ذکر است زمانی به وارثان طبقه دوم ارث تعلق میگیرد که وارثین طبقه اول حاجب(مانع)
نباشند و همین طور است طبقه سوم به دوم.
بعد از پرداخت دیون طلبکاران مورث؛نوبت به تقسیم ارث می رسد که اشخاص

گاهی به فرض(کسانی که سهمشان از ترکه معین است) ارث می برند به صورت یک دوم ،

یک چهارم،یک هشتم ،دوسوم ویک ششم وشامل مادر زوج و زوجه وگاهی به قرابت(کسانی که سهمشان از ترکه معین نیست)

وگاه به فرض وگاه به قرابت ارث می برند که شامل دختر،دخترها ،خواهر، خواهرها ابی(پدری)ابوینی(پدر ومادری)وامی(مادری)

چگونگی تقسیم ارث میان فرضهای مختلف(کسانی که سهمشان درقانون مشخص است):

تقسیم ارث بین سه وارث زیر به صورت نصف ترکه می باشد:

۱-   شوهر در صورتی که همسرمتوفای او اولادی نداشته باشد،حتی اگراز  شوهردیگر باشدنصف ترکه به او می رسد.
۲-   دختر اگر تک فرزند باشد نصف ترکه به وی می رسد.
۳-   خواهر ابوینی یا ابی تنها در صورتی که تک خواهر باشد.

تقسیم ارث بین دو وارث زیر به صورت یک چهارم ترکه است:

۱-   شوهر در صورتی که همسرمتوفایش فرزند داشته باشد یک چهارم از ترکه به وی تعلق می گیرد.
۲- در صورتی که شوهر فوت نماید و زوجه یا زوجه ها فرزندی نداشته باشند.
تقسیم ارث بین زوجه یا زوجه متوفا به صورت یک هشتم می باشد.

در صورتی که وارثان دو نفر  باشند سهمشان  دو سوم ماترک است:

۱-به دو تا دختر یا بیشتر البته در صورت فقدان اولاد ذکوردو سوم ماترک تعلق می گیرد.
۲-دو خواهر ابوینی یا ابی تنها در صورتی که برادر نداشته باشند.

وارثان زیر یک سوم از ما ترک را از آن خود می نمایند:

۱-مادر متوفی در صورتی که میت اولادی ندارد.
۲-کلاله امی(فرزندان مادری)بیش از یکی باشد.
به پدر مادر وکلاله امی اگر تنها باشند یک ششم ترکه تعلق می گیرد.

چگونگی تقسیم ارث به وراث حین الفوت  به نسبت طبقات مختلف

طبقه اول:

***در طبقه اول اگر تنها واثان پدر یا مادر باشند تمامی ارث را می برند ودر صورت وجود هر دو پدر دو برابر مادر ارث می برد.

***در صورتی که وارث دیگری حاجب مادر (مانع) باشد سهم وی یک ششم از ارثیه است واگرپدرنیز درقید حیات باشدبقیه ارثی که باید به مادر می رسید وجود حاجب موجب گردید بقیه ترکه به پدر برسد.

***درصورتی که وارثین میت پدر ومادر وپسرباشند سهم مادر یک ششم است.(مال را به شش قسمت تقسیم ،سهم مادر یک ششم آن است)

***در صورتی که اولاد تنها وارث باشند اگر تنها یک اولاد باشد چه پسر چه دختر تمام ارث از آن  اوست و در صورتی که مجموعا متوفی چند اولاد ذکور واناث داشته باشد ،ذکور دو برابر اناث ارث میبرندودر صورتی همه دختر یا همه پسر باشند ،دختران دو برابرپسران ارث میبرند.

***نوه ها به همراه جد خویش ارث می برند وتقسیم ارث با رعایت ترتیب نسل به عمل می آید هر نسل مالک سهمی است که ابوین او درصورتی که درقید حیات بودند از ماترک سهم می بردند.

یعنی نوه دختری او اگر پسر باشد سهم دخترش را می برد واگر نوه پسری او دختر باشد سهم پسرش را می برد .
***لوازم شخصی میت مثل انگشتر،قرآن…به پسر بزرگ وی می رسد مشروط بر اینکه ترکه منحصر به این اموال نباشد.

طبقه دوم:

***اجدادوبرادر وخواهر واولادشان وارثین طبقه دوم هستند.
درصورتی که وارثین طبقه دوم تنها باشند تمام ارث رامیبرندواگر متعددباشند

ترکه بین آنهابه ترتیب زیر تقسیم میگردد.
***اگر میت اخوه ابوینی داشته باشد (برادر وخواهر ی که از یک پدر ومادر باشند)

اخوه ابی(برادروخواهری که پدرشان یکی است)ارث نمی برد.وارثان فوق اخوه امی را از ارث محروم نمی نمایند .

***در تقسیم برادران وخواهران ذکور دو برابر اناث می باشد

واگر میت چند برادر ویا چند خواهر ابی یا ابوینی داشته باشد مثلا همه خواهر یا همه برادر  باشند

ترکه به صورت تساوی میانشان تقسیم می گردد.

***با وجود اخوه ابوینی ابی ارث نمی برد ولی هیچکدام امی را از ارث محروم نمی نمایند.

***اگر وارث اجداد باشند در صورتی که تنها باشند جد یا جده ارث را میبرد ودر صورت تعدد ذکور دو برابر اناث ارث میبرند .

***اگر جد یا جده مادری (امی)با جد یا جده پدری با هم باشندیک ثلث به اجدادامی تعلق می گیرد

که به صورت تساوی میانشان تقسیم می گردد و دو ثلث دیگردر اختیار اجداد پدری (ابی)است که ذکور دو برابر اناث بهره می برد.

***در صورتی که اجدادپدری ومادری و کلاله با هم باشند دو ثلث به اجداد پدربه صورت

دو به یک ویک ثلث به اجدادمادرکه به تساوی تقسیم می گردد.کلاله هم اگر یک خواه یا برادر باشد

یک قسمت از شش قسمت بصیب وی می باشد.

***سهم زوج در تقسیم این طبقه نصف وزوجه یک چهارم است.

طبقه سوم:اعمام وعمات ،اخوال وخالات واولادشان

***در صورت عدم وارثین طبقه دوم ترکه میت به طبقه سوم می رسد.

در این طبقه هر یک ازوارثان فوق  اگر تنها باشندتمام ماترک رااز آن خود می نمایند.

***عموها وعمه ها ،خاله ها وداییهای ابوینی، ابی را ارث محروم می نمایند.وترکه بین آنهادر صورتی که همه عمو وعمه ی ابوینی یا ابی یا امی یا خاله ودایی ابوینی یا ابی یا امی  باشند، به صورت تساوی تقسیم می گردد.(درصورت  عدم وجود افراد ذکر شده اولادشان ارث می برد)

*** در صورت بودن عمه ها با عموهادو به یک تقسیم خواهد بودوبین عموها وعمه ها اگر امی باشد در صورت تک بودن یک ششم واگر چند نفرامی  باشند بالسویه بینشان تقسیم صورت می گیرد،ومیان خاله هاودایی ها  تقسیم بالسویه صورت می گیرداگر خاله ها ودایی ها یکی باشند یک ششم واگر چند تا باشند ثلث ترکه میانشان به تساوی تقسیم صورت می گیرد.در این طبقه در صورتی اعمام وعمات واخوال وخالات نباشند.

محل تقدیم درخواست انحصار وراثت:

درخواست انحصار وراثت در آخرین محل اقامت متوفی ایراد می گردد در غیر این صورت در آخرین محل سکونت وی به دادگاه صالح (شورای حل اختلاف) تقدیم می گردد.

پس از ارائه درخواست ، وراث حین الفوت به دادگاه معرفی و پس از بررسی های قانونی و نشر آگهی مبنی بر معرفی وارثین احتمالی رای انحصار وراثت صادر می شود.

محل تقدیم دادخواست تقسیم ماترک (ارث):

در صورت خواسته خواهان به تقسیم ارث ، تاهنگامی که ترکه تقسیم نشده در دادگاه صالح که همان دادگاه محل اقامت یا سکونت متوفی است اقامه می نماید.