بر اساس بند وتبصره الحاقی ماده ۱ قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب ۱۳۶۹ و اصلاح تبصره ۱ ماده ۲ قانون مذکور ، عضوی در شرکت های هرمی جرم محسوب شده و برای آن عمل کیفر در نظر گرفته شده است .
بند (ز) الحاقی به ماده ۱ قاون فوق الذکر بیان می دارد که :
تأسیس ، قبول نمایندگی و عضوگیری در بنگاه ، موسسه ، شرکت یا گروه به منظور کسب درآمد ناشی از افزایش اعضا به نحوی که اعضای جدید جهت کسب منفعت ، افراد دیگری را جذب نموده و توسعه زنجیره یا شبکه انسانی تدام یابد.
مجازات عضویت در شرکت های هرمی
این جرم چنانچه به قصد ضربه زدن به نظام جمهوری اسلامی ایران و یا به قصد مقابله با آن و یا با علم بهموثر بودن اقدام در مقابله با نظام مزبور چنانچه در حد فساد فیالارض باشد مرتکب به اعدام و در غیر این صورت به حبس از پنج سال تا بیست سالمحکوم میشود و در هرقصد ضربه زدن به نظام جمهوری اسلامی ایران و یا به قصد مقابله با آن و یا با علم بهموثر بودن اقدام در مقابله با نظام مزبور چنانچه در حد فساد فیالارض باشد مرتکب به اعدام و در غیر این صورت به حبس از پنج سال تا بیست سالمحکوم میشود .
مثالی ساده از ترفند شرکت های هرمی
شرکتی صد هزار تومان میگیرد و در صورتی که عضوی دو عضو جدید معرفی کند به او صد و پنجاه هزار تومان حقالزحمه میدهد. این شرکت با عضویت هر دو نفر، دویست هزار تومان میگیرد و صد و پنجاه هزار تومانش را به عنوان حقالزحمه میدهد.
در نتیجه بی هیچ کار مفیدی پنجاه هزار تومان برایش میماند!
در چنین فعالیتی همیشه بیش از ۵۰ درصد اعضاء فقط حق عضویت دادهاند و با گسترش شبکه تعدادشان افزایش پیدا میکند تا زمانی که رشد شبکه متوقف شود.